KARİYER GÜNLERİ, -MESLEK HAYATINDA, ÜNIVERSİTELERDE ÖĞRETİLEN MESLEKİ BİLGİLERİN ÖNEMİ-

ÖZET, Mesleki iş hayatındaki başarının önemli sırlarından biri; okul yıllarında edinilen temel ve mesleki bilgilerdir, becerilerdir ve güzel alışkanlıklardır. Bu nedenle öğrenim süresinin en iyi şekilde ilerisi için değerlendirilmesi hedeflenmelidir. Dünyaca ünlü firmaların genç adaylardan bekledikleri, önem verdikleri; "Normal sürede, sene kaybı olmadan ve yüksek notla bitirilen bir diplomadır. Bu diploma kişinin elverişlilik kanıtı ve ileriki performansı için baz olarak değerlendiriliyor. Akademik kariyer (yüksek lisans, doktora) içinde adaylardan istenilen; normal öğrenim süresinde iyi notlarla bitirilen bir diplomadır.

 

Bilgisayar, yabancı dil, ekipsel çalışma uyumluluğu, fleksibilite, görev ve sorumluluk zihniyeti, bilinci, güvenirlik aranılan diğer önemli özelliklerdir, vasıflardır. Örneğin, gelecekte genç mühendis adaylarından mesleki bilgiler yanında, yaratıcılık ve girişimcilik vasıfları öncelikli olacaktır. Mesleki problemlerin alternatif çözümler ve kesinlik arayışlarından,  günün teknolojik imkanlarının kullanımı özellikle bilgisayar destekli çözümler, uygulamalar daha fazla önem kazanacaktır.

 

Pek çok firmada, kurumda, iş yerinde ayni şekilde yönetimlerde de toplam kalite; vasıflı kaliteli eleman seçimi ile başlar. İşyerinin rekabet gücü ve geleceği, sürdürebilir varlığı, diplomalı vasıflı insan gücünün kaliteli eğitimine ve kaliteli seçimine bağlıdır. Bilgi (bilgi izleme, bilgi edinme, bilgi işleme, bilgi değerlendirme, bilgi kullanma, etken hale getirme) ve fırsat eşitliği işyerlerinin olduğu gibi ulusun zenginliğini belirleyen önemli faktörlerden biridir.

Anahtar kelimeler: kariyer günleri, diploma, mesleki temel bilgiler, öğrenim süresi, kriterler

1.    GİRİŞ

Türkiye’deki bazı medyatik kurumlar, menajer ve danışman görüntüsündeki bazı kişiler bilerek veya bilmeyerek öğrencilerin kafalarını daha da karıştırmaktadırlar. Öğrencilerin ilerisi, gelecekleri konusunda yanlış kararlar almalarına neden olmaktadırlar. Örneğin,  "Üniversitelerden alınan diplomaların ve edinilen mesleki bilgilerin hiç önemi yoktur" gibi saçma sapan beyanları genç öğrenci arkadaşların zihinlerinin bulanmasına, morallerinin daha da çökmesine neden oluyor. Öğrencileri okuldan ve derslerden soğutuyorlar, daha da karamsarlığa itiyorlar. (Yıllar evvel gündeme getirdiğim, dikkat çekmeğe çalıştığım ve bu konudaki ulusal ve uluslararası sempozyumlarda yazı ve bildirimlerimle eleştirildiğim; menajer, danışman, CEO’ lar dünyaca ünlü büyük firmaların, kurumların, aile şirketlerin kısa sürede batmalarının yani iflas etmelerinin nedenidirler. Günümüzde bu gibi hoşa gitmeyen iddialar bilimsel çalışmalarla doğrulanmıştır)

Türkiye’de, profesör; eğer yüksek çevre ilişkileriniz sağlamsa ve dört beş uyarlama makale ve bir iki masal hikaye kitabını yazarak, dışarıdan alıntılarla, çalıntılarla, yüzseksen derece çevirerek, değiştirerek kendinize mal etmekle, hatta dışarıdan tez ısmarlatıp Ankara’nın göbeğindeki çeviri bürolarında hazırlatılan tezlerle rahatlıkla Profesör, Doçent gibi unvanlara sahip olabilirsiniz. Bu nedenle sadece unvanına bakıp kişileri gelişi güzel öğrencilerin karşısına bu tür etkinliklerde yalnız başına ekranlarda çıkartmak doğru değildir. Bu tür programlar daha ciddi hazırlanmalıdır diye düşünüyorum

Tesadüfen yıllar evvel reyting alma gibi problemi olmayan devlet TV-kanallarından birinde izlediğim kariyer günleri ile iliği bir program üzerine bu makaleyi sadece ilgililerin dikkatini çekmek gayesiyle yazma ihtiyacını duydum. 

Matematik fakültesi son öğrencilerinin kariyer günleri toplantısında doçent ünvanlı uzman kişilerden biri Türkiye’de gelecek meslek olarak kedi. köpek gibi ev hayvanlarından, oda içi süs bitkilerinden bahsederek ciddiyetsiz, uçuk konularla sanki öğrencilerle alay ediyordu. Ve okulda öğrenilen bilgilerin, diplomanın önemli olmadığını bildiriyordu.

1. Üniversitede ders veren bir doçent hoca olarak  kendisinin tezatta düştüğünün farkında değildi.
2. Doçent ünvanli birinin daha mantıklı, sağlıklı,  dikkatli fikir bildirmeliydi
3. Ilyisonistlikten uzak, Türkiye’deki gerçekler üzerinde durulmalıydı.
4. Mensubu bulunduğu kurumun itibarını da zedelediğinin farkında değil.
5. Türkiye’de insanların bırakın kedi köpek,  kendilerini doğru dürüst besleyecek halleri, işleri olmadığından da habersiz. (Geçenlerde bir gazetede bir büyükşehir belediyesi tarafından zehirlenen kedi ve köpeklerin resmi karşımda duruyordu. Iyiki Avrupa birliği başkanı  bu resimli gazete haberini görmedi, yoksa Türkiye Avrupa Birliğine giremez diye tehditlerine yine başlardı!!)

 

Diğer danışman ise mesleki hayatta üniversitelerden elde edilen diplomanın, edinilen mesleki bilgilerin hiç bir değeri yoktur, Firmada, işyerinde çalışmaya başlanılınca gerekli bilgileri edineceksiniz gibi saçma sapan durmadan gevezelerdi. Bence bu kişinin de bu işin sırrını, patentini hemen bildirmesini tavsiye ederdim! Microsoft-Ware Patentinide  sollar, Dünyada sayılı zenginler ligine girer.  Böylelerini burada, Almanya’da TV-ekranlarına dinlemek için değil gülmek, eğlenmek için gırgırına çağırırlar.

 

Türkiye, cennet vatanda insanlar bu sivri zekalılar sayesinde bolluk ve varlık içerinde yokluk ve yoksulluk çekiyor. Gurbette Türk vatandaşların çoğu bilime ve mesleki öğrenime değer veren ülkenin pisliklerini, tuvaletlerini temizlemekle ömür tüketiyorlar, çile çekiyorlar!! Türkiye’de  bilinen ileri zekalı danışmanlar tarafından pofkoflanan devlet yönetimlerindeki başkanların ayakları yerden kesiliyor ve kaoslara, ayrımcılığa, isyanlara vesile oluyorlar.

 

İşin vahimi ise TV-ekranında iyi görünmek için ön sıraları işgal eden ve zengin giyimli kuşamlı, gülmez, suratlı bazı akademik üyelerin bunları dinlemeleri, yanlışları düzeltmek için söz istemeleriydi. Söz istemeleri bir yana ekranda izlediğim kadarıyla bazıları yüz göz işareti ile de tasdikte ediyorlardı. (Türkiye’deki öğretim üyelerinde de bazı eksiklikler mevcut maalesef. Ömürleri boyunca evden okula ve yine  okuldan eve, arada sırada bir iki kitap karıştırmakla, eskileri tekrar tekrar öğrencilere papağan gibi anlatmakla ve en fazla birbirleriyle uğraşmakla, birbirlerini engellemekle geçiyor. Dışarıda olup bitenlerden çoğu habersizdirler. Düşündükleri aldıkları maaşı borsada nasıl yükseltebilecekleri, nerede hangi ek dersleri verebilecekleridir ve arabalarıdır. son yıllarda trend; bilim adamı  ve filim adamı diye saçmalayıp, kendilerini bilim adamı olarak kendi kendilerini pazarlamaları da hayret edicidir, maalesef. Üniversitelerdeki gerekli reformlarla öğretim üyelerinin performansı da izlenmelidir. ….

 

Evet büro korkuluğu, büro tuvalet temizliği, hela bekçiliği, işyerinde posta, evrak taşçılığı, büro kâtipliği ve benzeri ve yalakalık görevleri için işyerlerinde diplomanın ve mesleki bilgilerin önemi yoktur. Buna rağmen her gencin yüksek okul, üniversite kültürünü yaşamasını diliyorum, Bu insan hayatı yaşamı için büyük bir zenginliktir, bir nimettir. Bunun farkına çok çok daha sonra varılır.

 

Bakın benzeri sözleri ünlü sanayici, işveren sayın rahmetli Sakıp Sabancı da söylüyordu. Gençlere yüksek tahsili öneriyordu. Ve tüm zenginliğine, ününe ve yüzbinlerce insana iş-ekmek sağlamasına, devlete büyük vergi gelirleri sağlamasına rağmen, keşke bende zamanında bu üniversite hayatını yaşasaydım diyebiliyor.....

 

Örneğin Almanya’da,  Üniversiteler, Endüstri, sanayi, (İşverenler), İş ve işçi bulma kurumları ve mesleki odalar sürekli iş birliği içerisindedirler. Gelecekte hangi mesleklere ihtiyaç duyulacağı, hangi bilgilerin verilmesi gereği üzerinde duruyorlar ve gençlere mesleki hayatlarında yardımcı olacak tavsiyelerde bulunuyorlar, meslek seçimleri için alternatifler sunuyorlar. Bu işi ülkenin hayatı çıkarları gereği çok ciddi bir sorumluluk anlayışı altında yerine getirmeğe gayret ediyorlar. /1-6/

 

2.     TEMEL MESLEKİ BİLGİLER

Konuya genç öğrenci arkadalar için basit bir örnekle açıklık getirmek istiyorum. Su sıralar Almanya´sında, her on makina mühendisinden bir ikisi işsizdir. Buna karşın bazı makina mühendisliğinin bazı mesleki dallarında da büyük bir eleman açığı vardır. Böyle bir durumda dahi firmalar herhangi bir bölümden mezun olan genç üniversiteliyi veya işsiz makina mühendislerinden birini yetiştirmek üzere işe alamıyorlar..

Nedeni mi? Bu soruyu ilgili kişilere bir sorun!!

Ben yine de burada kısa cevaplandırayım;  Adayların ana bilim dalı ile ilgili meslek temel bilgileri, yani alt yapı bilgileri eksik! Bu alt yapı mesleki bilgileri olmadan bazı mesleki yeni bilgileri ona kısa sürede öğretemezsiniz, kazandıramazsınız. Gerekli alt yapı mesleki bilgileri olmadan, yeni mesleki bilgileri kısa sürede öğrenmesi imkânsızdır. Ancak mesleki temel bilgileri varsa diğer bilgileri, yenilikleri bu bilgiler üzerine inşa edebilirisiniz. Sadece formasyon değil ana bilim dalı ilgili altyapı mesleki bilgilerin öğretilmesi, öğrenilmesi gerekir. Üniversitelerin diğer bir önemli fonksiyonlarından biri de buradadır; ilerisi  mesleki alt yapı bilgilerini donatmaktır.

 

İşveren işe aldığı elemandan, okuldan edindiği yeniliklerden, bilgilerinden vakit kaybetmeden yararlanmak ister. İşveren elamanı çalıştırmak, üniversiteden edindiği bilgileri işyerinde kullandırmak ister, mecbur kalmadıkça da elemanın uzun süreli eğitimi ile ilgilenmez Ancak kısa süreli bazı kurslarla, seminerlerle ilgili gerekli bilgilerini kendi yararına geliştirmesi için razı olur.

 

Diğer bir örnek, geçen hafta başında olası  ortak bir çalışma için bir firma ziyaretinde bulundum. Bu arada firmanın çalışma, üretim birimlerini gezme inceleme imkânını buldum. Dikkatimi çeken ne oldu biliyor musunuz! Firmada işçi ve ustanın toplamından çok fazla mühendis çalışıyordu. Şu bizim Türkiye’de alışık olduğumuz masa başı, bas imzayı al maaşı tipi, havalı, torpilli  mühendislerden bahsetmiyorum. Bir nevi mühendis işçilerden söz ediyorum.  Firma bunları

Mesleki bilgilerine ve deneyimlerine önem vererek seçiyormuş. Bu mühendislerin çoğu öğrenimleri sırasında firmada staj yapmışlar, bu firmadan bitirme tezini almışlar. Kullandıkları en son teknoloji, (Robot tekniği, laser ışınla  metallerin işlenmesi, programlamadan oluşan bir   kombine modern imalat yöntemi. Daha çok otomobil ve uçak firmalarına yönelik yeni bilgisayar destekli imalat yöntemlerini geliştiriyorlar. (Laser yöntemi ile kaynak, lehimleme, yapıştırma, kesme, delme, kaplama, sertleştirme, ve laser üretim yöntemlerine uykun tasarımlar, konstuksıyonlar v.s.)  Optimal prozes işlem parametreleri çalışmalarını sürdürüyorlar, uygun software paketlerini, (bilgisayar programları) yazıyorlar. Kısaca  serbest piyasanın ihtiyacına göre geliştirme ve yeni teknoloji (ARGE, İNOVASYON) araştırmaları yapıyorlar. Onlarında şikayeti Almanya’da bu kadar işsiz mühendise rağmen işlerine yarayacak genç elamanı bulamamalarıdır!.

 

Konu ile ilgili diğer farklı bir örnek. Türkiye’den gelen ilk işçiler, buradaki deyimiyle ilk jenerasyonun çoğunluğu hala doğru dürüst Almanca konuşamıyor. Bunların Almancayı öğrenmeleri için ilk zamanlarda harcanan yoğun çabalar, düzenlenen kurslar hep boşa gitmiş. Bilimsel olarak bunun nedenine gitmişler. Çıkan sonuç ise; ilk jenerasyonun bir yabani dili öğrenmeleri için yeterli bir eğitimlerinin, alt yapı bilgilerinin olmadığıdır. Daha ana dilleri Türkçeyi doğru dürüst bilmeyenlerin Almancayı öğrenmeleri imkânsızdır denildi. (Çocuklarla yetişkinlerin yabancı dil öğrenme metotları farklıdır! Türkiye’de Yüksek lisansını tamamlayıp Almanya’ya çalışmaya gelen yük. elektrik elektronik müh. ağabeyim ise hiç bir kursa ve okula gitmeden iyi İngilizcesi yanında kitaptan kendi başına çok kışa bir sürede azmi ve eğitim altyapısı ile  Almancayı öğrenmiştir. İşte yüksek tahsilin, egitimin farkı buradadır)

 

3.    KARIYER GÜNLERININ AMAÇI

 

- Gerçek bilgi ve önerilerle öğrencileri gelecekleri ile ilgili  motive etmek.

- onları bekleyen iş hayatlarında, meslek seçimlerinde, firma tercihlerinde doğru  kararlar vermelerine yardımcı olacak bilgileri    sunmak.

- Firmalarla tanıştırmak, ilk elden bilgi edinmelerini sağlamak.

- Iş bulmalarına yardımcı olmak,

- Üniversiteleri, iş camiası, mesleki odaları ve    ilgili   diğer kurumları bir araya getirmek,   tanışmak.

- Öğretim üyelerinin firma, işyerlerinin beklentilerini, önerilerini değerlendirmek Ders   Programlarında dikkate almak. /1-5/

 

Ekranlarda görünmek, TV-kanallarına  rayting toplayabilecek programlar sunmak,  esas amaç olmamalıdır

 

TV-Programa örneğin, vurgulananın tam aksine, gerçek olan matematik öğrencilerin ilerisi için iyi bir şansa sahip oldukları, geniş ve bol kazançlı bir iş alanın onları beklediğidir. Pek çok mühendislik anabilim dalında, ARGE-çalışmalarında mutlaka bir matematikçiye rastlarsınız. Matematik bilgilerini bilgisayar programlamak ile entegre ederek çeşitli kullanımlar için bilgisayar programları üretip bol para kazanabilirler, bol kazançlı kendi işlerinin patronuda olabilirler. Diğer bölümlerle, diğer bölümdeki ayrı disiplindeki arkadaşlarla bir araya gelerek, işbirliğine girerek, endüstri için paket programları üretebilirler, geliştirebilirler. Türkiye’deki firmalarla direkt temasa geçip o iş yerine özel kalite ve prodüksiyon üretim artırıcı Programlar hazırlayabilirler. (Kısaca bir yerden başlamak gerekiyor, arkası kendiliğinden geliyor, Tabiki her başlangıç zor, çok zordur. Burada endüstri ile ilgili bazı paket programlarının bir tek kullanım lisan fiyatı 600 Euro ile 40 000 euro arasında değişmektedir. Ek iş olarak benzeri programları yazıp piyasaya süren bazı öğrencilerin altlarında son model yarış otomobilleri ile cirit atmakta olduklarını hatırlatmakta yarar vardır! Diploma tezini, tezinde geliştirdiği bir iki programının kullanım lisansını internet web sitesinde pazarlayan öğrencilerin sayılarında artış görülmektedir. Benzeri bu tip gerçeklerle öğrenci arkadaşlar motive edilmelidir. Üniversite gençliği pek çok nedenlerden ötürü zaten bunalımda, işle ilgili gelecekten ümitsizler, üniversiteye soğuklar. Hal böyle iken hokkabazların öğrencilerle alay edercesine ciddiyetsiz abuk sabuk, uçuk bilgi ve önerilerle öğrencilere zarar vermektedirler. Onları daha da bunalıma sokmaktadır.

 

4.     DEĞERLENDIRME KRITERLERI

 

Mesleki iş hayatındakı başarının önemli sırlarından biri; okul yıllarında edinilen bilgilerdir ve öğrenim süresinin en iyi şekilde ilerisi için değerlendirilmesine bağlıdır. Dünyaca ünlü firmalarin genç adaylardan bekledikleri, önem verdikleri; "Normal sürede, sene kaybı olmadan ve yüksek notla bitirilen bir diplomadır. Bu diploma kişinin elverişlilik kanıtı ve ileriki performansı için baz olarak değerlendiriliyor, ve tercih ediliyor. Akademik kariyer içinde, (yüksek lisans, doktora) istenen; normal zamanda iyi notlarla bitirilen bir diplomadır. Bilgisayar, yabancı dil, ekipsel çalışma uyumluğu, fleksibelite, girişkenlik, yaratıcılık, hayal gücü  diğer aranılan özelliklerdendir.. Gelecekte genç mühendis adaylarından mesleki bilgiler yanında, yaratıcılık ve girişimcilik vasfı ve hazır paket programlarının mesleki problemlerin çözümünde kullanabilme becerileri olmazsa olmazdır!. /1-6/

 

Sekil1 Değişik iş ilanlarında aranılan vasıflar,

(İyi dereceli diploma, yüksek not ortalaması, mesleki bilgi, İngilizce)

 

Bakın bu konuda bilgimi artırmak ve yukarıdaki sözlerimin doğruluğundan emin olmak için fırsat buldukça buradaki (Almanyadaki) iş ilanlarını inceliyorum, buradaki üniversitelerde yapılan kariyer günlerine katılıyorum, ve ilgili pek çok sayıda dergileri de karıştırıyorum. /1-6/  Sizlerde, yanı genç öğrenci arkadaşların, emin olmak için bazen yabancı dergilerin arka sahifesindeki yer alan iş ilanlarına, hatta internetten dünyaca büyük firmaların iş ilanlarına bir göz atmalarını öneriyorum. Bilhassa okula yeni başlayan gençlerin ilk yapması gereken işlerden biri bu olmalıdır diye düşünüyorum ve onlara bunu hatırlatıyorum. Ve ileride kendi girişimleri ile de, örneğin internetten direkt müracaat ederek yurtdışında hiç değilse staj için firmalara müracaat etsinler, Lisans bitirme tezlerini, ileride yüksek lisans ve doktora tezlerini yurt içi veya yurt dışı endüstriden almak, seçmek için girişimlerde bulunsunlar, çaba sarf etsinler bu onlara ileride avantaj sağlayacaktır. Ve öğrenimlerinin başlangıcında; okulu bitirdikten sonra ben ne yapabilirim, nerede hangi iş kolunda iş bulabilme şansım daha fazladır, nasıl çok para kazanırım arayışında olmalıdırlar! Esasında son sınıf öğrenciler için düzenlenen kariyer günlerine ara sınıftaki öğrencilerin de ilgilenmeleri kendi yararlarına olur. Bence akademik kariyer, özellikle her öğretim üyesi üniversite dışında endüstride en az 3-5 sene kadar deneyim kazandıktan sonra üniversite hocalığına devam etmelidir. Bu yöntem Almanya’da özellikle mühendislik bölümlerinde uygulanıyor. Doktorayı bitiren sanayiye yönlendiriliyor, Üniversitede öğretim üyeliği için sanayi deneyimi önemli, belirleyici bir kriterdir. İnsan ilişkileri de üniversite hocalığı için de belirleyici kriterler arasındadır.

 

5.     DIPLOMALI VASIFLI ELEMAN SEÇIMI

 

Diplomalı, vasıflı, yeni mezun olmuş elemanların seçiminde kullanılan bir değerlendirme tablosu Tablo 1  örnek olarak düzenlenmiştir. Tabloda kriterler üç grupta, (Mesleki Bilgiler; Kişilik: Sağlık, beşeri ilişkiler) farklı katsayılarla  toplanmaktadır. Her gruba yeni kriterler ilave edilebilir veya çıkarılabilir. Kriterlerin artılı seçimi ve ağırlıkları işyerine göre değişebilmektedir. Değerlendirme tablosunun esas amacına ulaşması için puanlamanın tarafsız bir den fazla uzman tarafından ve birbirlerinden bağımsız olarak ciddi yapılması gerekiyor.  Vasıflı eleman seçimi tabloda en fazla puanı toplayan adaya göre olmalıdır.

 

Dünyaca ünlü ciddi firmaların uzun süre hayatta faaliyette kalmalarının önemli sırlarından biri işyerinin, firmanın toplam kalite değeridir. Yani diplomalı vasıflı kaliteli eleman seçimidir. Pek çok firmanın, hatta Dünyaca ünlü büyük aile şirketlerinin iflas etmelerinin nedenleri araştırıldığında mutlaka diplomalı vasıflı eleman seçiminde yapılan hata ve ihmaller görülür. İş yerinin, şirketin  rekabet gücünü, geleceğini, zenginliğini belirleyen ana faktör toplam kalite değeridir. Toplam kaliteyi belirleyen en önemli faktörün insan kalitesi olduğu gözden kaçmamalıdır. Şekil 1 de günümüzde toplam kalite değerini belirleyen faktörler bir bütün içerisinde şematik şekilde gösterilmektedir.

 

Şekil 2 Bilgi ve insan faktörü (h. ozden)

 

Eleman seçiminde gösterilen ciddiyet ve gözetilen firkat eşitliği faktörleri işyerini olumlu yönde etkilediği gibi ülke insanlarının çalışma, öğrenme, üretme, motivasyon kabiliyetlerinin vasıflarının gelişmesini belirlemektedirler. Üniversiteli genç mühendis adaylarında öğrenme çalışma motivasyonuna doping yapmaktadırlar. Bu konu hakkında daha detaylı bilgi diger bir yayın çalışmasında yer alacaktır.

 

Bu yazı bölümünü kısa bir kıyasla kapatmanın daha yararlı olacağı kanısındayım;

-          Türkiye’de ve Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde diplomalı vasıflı eleman seçimi, fırsat eşitliği faktörleri her nedense ihmal ediliyor. Bu faktörlerin önemine ulusça idrak edilmiyor. Bu faktörler insanların dünyaya bakış açısını, çalışma azmini, üretkenlik ve yaratıcılık, yarına güvenle bakmak gibi pek çok yeteneği, memnuniyeti, kabiliyeti etkilemektedir. Dolaylı olarak ülkenin zenginliğini ve güvenli bir gelecegini belirledikleri şüphesizdir.,

 

-          Türkiye’de remi ve özel işyerlerine eleman seçimi genelde hal hatırla; bey, paşa dayısına, örgütüne, partisine, cemaatine v.b. bakılarak ve yakınlığı derecesine göre gerçekleşmektedir.  Dün çok çok daha vahimdi, günümüzde ise eskisi gibi olmasa da bu zihniyet ve uygulama hala devam etmektedir. (Örneğin protokol gereği resmi ve özel göstermelik, test şeklinde sınavlar yapılmaktadır. Çok sayıdaki adaylardan yüklü sınav  ve başvuru ücretleri, harçlar alınmaktadır. Bu sayede bazı kurumların  ve kişilerin kasaları yüklü paralarla doluyor. Sonuç mu?

 

-          Türkiye’de güçlü kurumlar, örgütler, cemaatler, partiler kendi adaylarını, yandaşlarını, üyelerini bu test sınavlarını manipüle ederek, soruların cevaplarını önceden bildirerek sağlamaktadırlar. Böylelikle bazı devlet kurumlarını kendi çıkarları için işga ediyorlar, ele geçiriyorlar.

 

-          Türkiye’de sınavlar haksız ticarete dönüştürülmüş.

 

-          Sonuç olarak sınavların değerleri, puanları yine de pek dikkate alınmıyor. Yine hatırlı, arkası kuvvetli ve güçlü olanlar, torpilliler kılıfına uydurularak işe yerleştiriliyor.

 

Buna karşın Batıda genelde ciddi ve büyük bir özveri ile fırsat eşitliği gözetilerek doğru elemanın seçimine gayret edilmektedir.

 

Örnegin, Bir Alman okul arkadaşım, Almanya’da ve Dünyada ünlü, Türkiye’de de fabrikaları, üretimi bulunan bir firmaya gazete ilanı üzerine  gerekli ve istenilen belgelerle müracaat ediyor. Firma tanınmış, sağlam, güvenceli olduğu için çok sayıda kişi başvuruyor. Firma yetkilileri bir değerlendirme tablosuna göre bazı kriterleri baz alarak ve her kez için geçerli olmak şartıyla adayları bir ön elemeye tabi tutuyor. (Iyi İngilizce bilgisi, Yüksek not ortalaması, Transkript, FEM, Öğrenim süresi). Az sayıdaki finalistler iş görüşmesine firmaya davet ediliyor. Rutin sohbet şeklindeki tanışma safhasından sonra firmaya alınacak kişileri belirleyen faktör sorusuna geçiliyor. Bu soru sizce ne ile ilgili olabilir, üç kez tahmin edin!

 

-  Hayır; Türkiye’dekinin tam zıttı;  bey-paşa dayısı, ailesi sorulmuyor !

-  Oda değil;  partisi, derneği, tarikatı, cemaati, dini inancı, mezhebi sağı, solu istenilmiyor !

- Bilemediniz; partisi, cemaati, örgütü adına yaptığı pislikleri, marifetleri, soygunları sabıkası da  dikkate alınmıyor!

 

Finalistlerden firmaya alınacak kişileri belirleyen ana faktör; mesleki bilgiler ve mesleki bilgilerin kullanımı,  değerlendirilmesi imiş!

 

O sıralarda  firmada üretimine başlanılacak bir mamulün, teknil bir ürünün tasarımında  konstruksiyonunda bazı soru işareti bulunmaktaymış. Bu problem karşısında finalist adaylardan çözüm alternatifleri, düşünceleri, istenmiş. En mantıklı, akla yatan, optimal önerileri sunanlar firmada süreli bir çalışma sansını buluyorlar.  Genelde  6 ayla 24 ay arasında süreli, deneme çalışma mukavelesi yapılıyor. Bu süre zarfında performansına bakılarak iş haddi tekrar uzatılıyor veya uzatılmıyor.

 

Bilindiği gibi  teknik yapıların belli koşullarda belirli  bir zaman süresi içinde işletme dayanımım  

hesabı önem kazanmıştır. Bunun içinde belli bir zaman dilimi içerisindeki elde edilen bilgiler değerlendirilerek teknik yapının işletme ömrü , dayanımı belirlenmektedir.  Benzeri de eleman seçiminde de uygulanmaktadır.  Adayın belli bir zaman dilimi içerisinde (deneme süresinde) firmadaki çalışma performansına bakılarak ileriki performansı hakkında bilgi sahibi edinmektedir.

 

 

6.     SONUÇLAR

 

Mesleki iş hayatındaki başarının önemli sırlarından biri; okul yıllarında edinilen bilgilerdir, becerilerdir ve kazanılan güzel alışkanlıklardır. Ve öğrenim süresinin en iyi şekilde ilerisi için değerlendirilmesine bağlıdır. Dünyaca ünlü firmaların genç adaylardan bekledikleri, önem verdikleri; "Normal sürede, sene kaybı olmadan ve yüksek notla bitirilen bir diplomadır. Bu diploma kişinin elverişlilik kanıtı ve ileriki performansı için yeterli görülmektedir.

 

Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de; Büro korkuluğu, işyerinde posta, evrak taşçılığı, büro kâtipliği, temizlik işleri, çaycılık ve benzeri görevler için işyerlerinde diplomanın ve mesleki bilgilerin hiç bir önemi yoktur.

 

Var olan gerçek nedir biliyor musunuz?

 

·      Gençler için, gençlerin geleceği için Türkiye büyük bir potansiyeldir. Ayni şekilde genç öğrenci arkadaşlar  ülkenin en büyük  ve  gerçek potansiyeli, zenginliğidir,  geleceğidir, güvenliğidir. Devlet Eğitim Öğretime, ARGE ye daha fazla kaynak ayırmalı ve verdiği kayyagın hesabını da aramalıdır!

·      Üniversiteler bu öğrenme ve çalışma azmindeki gençleri iyi ve gerekli bilgilerle donatarak,  onların yaratıcılık. Üretkenlik, girişimcilik vasıflarını geliştirerek, destekleyerek, onlara faydalı olmak için büyük çaba sarf etmelidir. Buda yenilenmekle mümkündür. Dilemek, arzu etmek kafi değildir. Üniversitelerimizde de ciddi reformlara günümüzün ve geleceğin beklentileri değerlendirilerek hedefler belirlenmelidir, yapısal düzenlemelere gidilmelidir,  Örneğin Berlin Teknik Üniversitesinde 2000 yıllarında  başlatılan reformlar sayesinde eski hantallığından kurtularak, Almanya da değerli bir konuma yükselmiştir, ülkeye kazandırdığı projelerle dünya çapında ünlenmektedir …………..

 

Esas mesele bu potansiyelden yanı genç nesilden nasıl faydalanılacağıdır, bu potansiyel nasıl aktivite edileceğidir. Benim, Türkiye’de ders verdiğim iki ayrı mühendislik fakültesi öğrencilerinde tüm olumsuzluklara rağmen büyük bir öğrenme, çalışma istekleri, hevesleri, ilgileri mevcut. Ve hepsi maşallah pırıl pırıl, zeki sağlıklı gençler.

Benim kişisel gözlem ve araştırmalarıma göre Türk Üniversite Öğrencilerinin diğer ulusların öğrencilerinden eksiklikleri bir yana, fazlalıkları vardır. Bizler, üniversite olarak alt yapı eksiklikleri, donamım yetersizliği nedeniyle onların pek çok beklentilerine maalesef cevap veremiyoruz.

 

Gençleri geleceğin koşullarına göre hazırlayamıyoruz. Ülke kaynaklarının birkaç kişiliksizler tarafından carcur edilmesine göz yumulacağına, seyirci kalınacağına, bu kaynakların sağlıklı, bilgili ve kişilikli bir neslin gençliğin yetişmesinde kullanılmalıdır. Bunun her türlü mücadelesi verilmelidir.  Gerekli yasalar acık ve seçik hazırlanıp uygulanmalıdır. Son 10 yıldır çocuklar ve gençler din, ahlak maskesi altında beyinleri yıkanıyor. Okullarda öğrencilere dinimizin güzelliklerini ve usulen göre ibadet etmeyi öğretmenin yararlığına inan bir kişi olmama rağmen, günümüzde sinsi uygulanan dindar gençlik projesini Türkiye’nin geleceği kadar İslam Alemi içinde tehlikeli buluyorum. Çocuklara ve gençlere gelecekte var olmalarını sağlayabilecek çağdaş bir mesleki eğitimin ve becerilerinin kazandırılması öncelikli olmalıdır. Aşırı din hassasiyeti insanları usandırır dinden de eder, Türkiye’de ve İslam ülkelerinde din eğitim ve öğrenime ayrılan zaman ve kaynak ve önem, değer; çağdaş eğitime verilebilse inanın Türkiye ve diğer İslam ülkeleri birçok sorunların üstesinde gelir. Televizyona radyolara bakıyorsunuz çoğu din cemaat kanalı ve pazarcı kanalı! Sokaklara bakıyorsunuz şalvarlı sakallı türbanlı, kara çarşaflılar. Bu görünüm beni rahatsız etmiyor, fakat üzüyor. Nedeni İslam dini şekilsel değildir, gericilik değildir tam tersi; ulvi değerdir, çağdışılıktır, zenginliktir, yenilikçidir, yükselmedir, yüceliktir. Ülkeyi ve İslam dinini yüceltmek, Allah katında sevap kazanmak istiyorsanız, Cihattı çağdaşlıkla bilim ve teknoloji alanında başarılarınızla sağlayın. Esas cihatta, esas ibadete buradan zordan başlayın. Gösteri ibadetleri yapmak, namazları kılmak,  çarşaflılara bürünmek, Arap hikâyeleri masallar anlatmak, gözyaşı dökmek sözde İslam dini adına insan öldürmek, yakıp yakmak, işkence etmek, canlı bomba olarak ölmek ve öldürmek çok kolaydır. İslam alemi kaoslardan ve sömürülmekten kurtulmak ve gelecekte insanca var olmak istiyorsa Topyekûn bilim ve teknolojiye ağırlık vermelidir ve İslam ülkeleri kendi aralarında arabeskten uzak, ciddi planlı hedefi belli olan ortak projelere yönelmeleri gerekiyor. Aksi halde Türkiye’yi ve İslam alemini çok büyük siyasi ve ekonomik felaketler beklemektedirler.

 

ÇOCUKLAR VE GENÇLER , ÇAĞDAŞ EĞİTİMLİ BİR NESİL,

 İYİ BİR GELECEĞİN TEMİNATIDIRLAR

 

     

           Tablo 1. Değerlendirme tablosu (h. ozden)

Değerlendirme Tablosu (Üniversiteli Yeni Mezun Adayların Belirlenmesinde, Kriterler)
Grup.	Nr.		Max. Ağır. P A       B		Kriterler	Aday, Puan S-I         S-II        S-III
A   Meslek Alanı, Bilgiler, Öğrenim Kariyer   Katsayı faktörü, KF= 0.90	1	+	90		Diploma derecesi
	2	+	80		Transkriep
	3	+	85		Öğrenim süresi
	4	+	70		Branş, Uzmanlık alanı
	5	+	80		Yabancı dil, İngilizce
	6	+	75		Bilgisayar kullanımı
	7	+	85		FEM, BEM
	8	+	70		Staj, Endüstrie deneyimi
	9				Diploma konusu
	10				Proje çalışmaları
	11				Yurtdişı deneyimi
	12	+	75		Okullar Eğitim akışı
	13				Burslar, Ödüller, katılımlar
	14	+	70		Okul, Fakülte, Bölüm
	15
	AT
B     Kişilik, Yetenek, Güvenirlilik. İletişim     KF=0.75	16	+	90		Kişilik, Güven, Emin
	17	+	90		Yetenek, Yaratıçılık
	18	+	80		Öğrenme-Öğretme kabiliyeti
	19	+	75		Ifade etme özürlüğü
	20	+	75		Ekipsel çalışma kabiliyeti
	21	+	75		Fleksibilite
	22	+	70		Beklentiler, İdealist
	23				Ortama uyum
	24	+	80		Görev, sorumluluk bilinci
	25				Süreklilik, Dayanırlık
	26	+	70		İknaetme güçü, presentasyon
	27				Azimkar, enerji
	28				Dış Görünüş, Anormallik,
	29				Giyim Kuşam
	30				Mobilitet
	31	+	70		Sabıka,
	32
	BT
C   Motivasyon Sağlık, Meslek dişı Aktiviteler Hobiler,   KF= 0.60	34	+	75		Doğum tarihi ve Yeri
	35	+	90		Sağlık durumu
	36	+	60		Askerlik durumu
	37				Medeni hali
	38	+	70		Hobiler
	39	+	70		Spor,
	40				Üyelikler
	41	+	75		Sosyal, Kültürel aktiviteler
	42				Ehliyet
	43
	CT
	TP				TA
Kıstas Değer Oranı: KD= TA / TP